Τι να δηλώσω στο μηχανογραφικό; 10 βήματα επιτυχίας

Κάθε χρόνο, οι υποψήφιοι καίνε εγκεφαλικά κύτταρα προσπαθώντας να βρουν την κατάλληλη στρατηγική συμπλήρωσης μηχανογραφικού. Η αλήθεια είναι ότι η μελέτη του μηχανογραφικού πρέπει να γίνει πολύ νωρίτερα από το καλοκαίρι της αποφοίτησης. Δυστυχώς, στην Ελλάδα ο επαγγελματικός προσανατολισμός στα σχολεία σχεδόν δεν υφίσταται και πολλά παιδιά δεν ξέρουν πως πρέπει να κινηθούν. Ακόμα και τώρα όμως, υπάρχουν τρόποι για να παρθεί η σωστή επιλογή. 

Οδηγίες προς ναυτιλλομένους

1. Τύπωσε το μηχανογραφικό και σημείωσε τις σχολές που σε ενδιαφέρουν από ελάχιστα ως πάρα πολύ.Κάνε μια πρόχειρη λίστα κατάταξης των σχολών, χωρίς αν νοιάζεσαι για τους βαθμούς. Αν έβγαζες 20.000 μόρια τι θα δήλωνες; Ωστόσο, αν δεν ξέρεις αρκετές πληροφορίες για τις σχολές, μην βιαστείς να τις κρίνεις. Φυσικά, όσο νωρίτερα ξεκινήσει η έρευνα, τόσο καλύτερα. 

2. Κάνε εξαντλητική έρευνα για τις σχολές. Άνοιξε τα σαιτ όλων μα όλων των σχολών που σε νοιάζουν -έστω και λίγο- και διάβασε το πρόγραμμα σπουδών. Δες τις απαιτήσεις: υποχρεωτικά μαθήματα/εργαστήρια, δυνατότητα επιλογής “κατεύθυνσης”, ύπαρξη πρακτικής ή πτυχιακής εργασίας, επαγγελματικά δικαιώματα, δυνατότητα μεταπτυχιακών σπουδών, επαγγελματικές προοπτικές.

3. Μην βάζεις ως κριτήριο τους βαθμούς. Πολύ συχνά οι καλοί μαθητές επιλέγουν μόνο υψηλόβαθμες σχολές για να μην “πετάξουν" τα μόρια τους και πολλές χαμηλόβαθμες σχολές δεν μπαίνουν καν στο ραντάρ των υποψηφίων γιατί αυτόματα θεωρούνται κατώτερου επιπέδου. Μια σχολή θεωρείται καλή από το επίπεδο των διδασκόντων της. Αν όντως σε νοιάζει η ποιότητα των σπουδών και όχι το θεαθήναι, το μόνο κριτήριο ποιότητας είναι το βιογραφικό αλλά και το ερευνητικό/διδακτικό έργο των διδασκόντων.

4. Διώξε τα στερεότυπα. Δεκαετίες ολόκληρες παροτρύναμε τα παιδιά να γίνουν γιατροί, δάσκαλοι, μηχανικοί, δικηγόροι. Ωραιότατες σχολές, εξαιρετικά γνωστικά αντικείμενα, αλλά επειδή το λέμε 100 χρόνια δεν σημαίνει ότι απαραίτητα ισχύει. Στο φινάλε, μάλλον  ξεχάσαμε να εμπλουτίσουμε την επιχειρηματολογία μας. Ως φιλόλογος έχω να πω τα καλύτερα για το τμήμα φιλολογίας, αλλά θα ήμουν εγκληματικά ανεύθυνη αν δεν σκεφτόμουν την ύπαρξη 20+ τμημάτων πανελλαδικά που βγάζουν φιλολόγους. Όποια πέτρα κι αν σηκώσεις, φιλόλογο θα βρεις, πως να θεωρήσω καλή επιλογή για κάποιον ένα τόσο υπερκορεσμένο επάγγελμα;

5. Οραματίσου την ζωή σου ως πτυχιούχος. Άντε και το πήρες το πτυχίο τι θέλεις να το κάνεις; Που θέλεις να εργασθείς; Τι ωράριο θα σε ενδιέφερε; Τι μισθός; Σε ενδιαφέρει η σταθερότητα; Προτιμάς το ρίσκο; Θα ήθελες να εργασθείς εξωτερικό; Να κάνεις ακαδημαϊκή καριέρα; Με λίγα λόγια, αν σπουδάσεις δάσκαλος είναι συγκεκριμένες οι επιλογές απασχόλησης, ωραρίου, μισθού. Αυτά σου ταιριάζουν;

6. Δες τις προοπτικές του πτυχίου. Ιδανικά, όλοι θέλουμε να δουλέψουμε ακριβώς πάνω στο πτυχίο μας. Αν όμως, δεν είναι εφικτό, το συγκεκριμένο πτυχίο τι δεξιότητες μου έχει προσφέρει; Μπορώ να εργαστώ σε άλλους κλάδους; Θα αποκτήσω δεξιότητες χρήσιμες για την ζωή μου;

7. Μιλήσε με πτυχιούχους του κλάδου. Ρωτήστε καθηγητές, γνωστούς, φίλους, γείτονες, σε γκουπάκια του φβ και πάρτε γνώμες όχι μόνο για την σχολή αλλά και για το επάγγελμα. Πρέπει να διαχωρίσουμε στο μυαλό μας το πτυχίο από την επαγγελματική πραγματικότητα. Άλλο τι φαντάζομαι ότι θα κάνω και άλλο τι είναι πιθανότερο να κάνω στη συγκεκριμένη χώρα για τα επόμενα χρόνια. Η επαγγελματική επιλογή απαιτεί ρεαλισμό, όχι ρομαντισμό.

8. Κάνε αυτό που αγαπάς, ο καλός δεν χάνεται. Δεν έχω ακούσει μεγαλύτερη μπαρούφα και πείτε ό,τι θέλετε. Εννοείται πως  χάνεται ο καλός αν υπάρχει μεγάλη προσφορά και μικρή ζήτηση. Μιας και είμαι φιλόλογος, ας μιλήσω για τα δικά μου. Με δεκάδες χιλιάδες αποφοίτους  ήδη εγγεγραμμένους στους πίνακες αναπληρωτών, το δημόσιο σχολείο βγαίνει από την εξίσωση για τους περισσότερους. Με δεκάδες χιλιάδες πτυχιούχους, οι θέσεις στα φροντιστήρια περιορίζονται δραματικά, είμαστε πολλοί περισσότεροι. Ακόμα όμως και όσοι δουλεύουμε σε φροντιστήρια, έχουμε πολλά να πούμε για τις επαγγελματικές συνθήκες. Η τρίτη επιλογή είναι τα ιδιαίτερα που όλοι ξέρουμε τις, συχνά αφόρητες,  δυσκολίες. Αυτή η συζήτηση μπορεί να γίνει για κάθε επαγγελματικό κλάδο, οπότε βρείτε κάποιον ειλικρινή απόφοιτο που θέλει να δώσει πληροφορίες με ρεαλισμό.  Φυσικά, δεν σημαίνει ότι πρέπει να σπουδάσουμε κάτι που είναι παντελώς άσχετο με τις ικανότητες και επιθυμίες μας μόνο και μόνο για τον μισθουλάκο. Ή να τα βλέπουμε όλα μαύρα και άραχνα. Στο τέλος της ημέρας, όλοι κάνουμε αυτό που θέλουμε, αλλά ας είμαστε επαρκώς ενημερωμένοι ακόμα και αν αποφασίσουμε να ρισκάρουμε. Εκεί, μάλιστα.

9. Σκέψου πόσα χρόνια σπουδών χρειάζονται. Οι γιατροί δεν αρκούνται στο πτυχίο τους, είναι υποχρεωμένοι να σπουδάσουν άλλα τόσα χρόνια για να μπορέσουν να δουλέψουν. Σε άλλους κλάδους, π.χ ειδική αγωγή, το μεταπτυχιακό είναι προαπαιτούμενο. Επίσης, μην πέσεις στην παγίδα της ανόητης συμβουλής: “σπούδασε αυτό που αγαπάς και αν δεν σου βγει, δώσε κατατακτήριες για δεύτερο πτυχίο”. Αλίμονο αν ξεκινάμε με τέτοια σχέδια και το λέω εγώ που έχω δεύτερο πτυχίο.

10. Μην απορρίπτεις τις σπουδές σε άλλη πόλη. Ιδανικά όλοι θέλουμε να σπουδάσουμε στην πόλη μας, αλλά αν τυχόν χρειαστεί να φύγεις δεν είναι το τέλος του κόσμου. Αν υπάρχουν οικονομικές δυσκολίες, υπάρχουν υποτροφίες, δυνατότητα για φοιτητική εστία, επίδομα στέγασης και διάφορα άλλα. Λεφτόδεντρα δεν υπάρχουν, αλλά λύσεις μπορούν να υπάρξουν. Ενημερώσου, χωρίς πανικό. Επίσης, πολλοί φοιτητές επιλέγουν να πηγαίνουν στην σχολή μόνο στις εξετάσεις ή για παρουσιάσεις εργασιών και να μην παρακολουθούν. Η φοίτηση δεν είναι υποχρεωτική, παρουσίες δεν μπαίνουν και παρότι δεν είναι ιδανική συνθήκη να διαβάζεις μόνος σου ενώ οι άλλοι κάνουν φοιτητική ζωάρα, δεν είναι λόγος να χάσεις μια σχολή, αν δεν μπορείς να μετακομίσεις. Επίσης, υπάρχει δυνατότητα μετεγγραφής, τσέκαρε το περσινό φεκ για να δεις αν ανήκεις σε κάποια από τις κατηγορίες που την δικαιούνται. Μεγάλη προσοχή στην αντιστοιχία των τμημάτων, υπάρχουν μερικά τμήματα που ΔΕΝ επιτρέπεται να μετεγγραφείς σε τμήματα με παρόμοιο όνομα. Ω, ναι. 

     

Είναι σαφές πως κατανοώ ότι τα παραπάνω αφορούν μαθητές που έχουν κάμποσα μόρια άρα κάμποσες επιλογές. Αν οι βαθμοί είναι πολύ μικροί, προκύπτουν σημαντικοί περιορισμοί. Και πάλι όμως, δεν είναι υποχρεωτικό να φοιτήσεις σε μια σχολή μόνο και μόνο επειδή την πιάνεις. Υπάρχει πάντα η επόμενη χρονιά, δεν ζούμε στην δεκαετία του 50 που κάθε πτυχίο θεωρούνταν επιτυχία. Δεν αρκεί, απλώς, να έχουμε ένα τυχάρπαστο πτυχίο. Καλή επιτυχία στην συμπλήρωση του μηχανογραφικού, εύχομαι από καρδιάς καλές επιλογές για όλα τα παιδιά!